Nûsh ile uslananı etmeli takdîr; takrîr ile uslanmayanın hakkı, kötektir! Ziya Paşa
Günlük hayatımızı yaşarken kendi anlamları dışında kullandığımız o kadar çok yabancı kökenli sözcük var ki…
İmam sözcüğü örneğin. Arapça bir sözcük, imam. Bizler, bu sözcüğe anlamı dışında yeni anlamlar katarak kullanıyoruz. Kullanmakla da yetinmiyoruz, o ne idüğü bellisiz anlama binaen okullar açıyoruz; sorunlar yaşıyoruz sonra da toplum olarak. Maaş veriyoruz bu adla andığımız insanlara devlet olarak…
Anlamı nedir “imam” sözcüğünün peki?
Öne geçmek. * Önde ve ileride olan. Delil ve rehber. * Cemaate namaz kıldıran. * İçtihad sahibi zat. Mezheb sahibi olan. * Bir mahallenin lüzumlu işlerine ve içtimaî vazifelerine nezaret eden. * Müslümanların imamı olan halife ve askerlerin başı. Sultan. Hâkim. Reis. * Ümmetin reisi. İslâm hükümetlerinde Devlet Reisi. * Hz. Ali (R.A.) neslinden gelen zât. * Dershanede günlük talim ve dersler için talebelerin önlerine konan tahtalar. * Kıble tarafı.
Yani, bu isimle anılmaya “muktedir olmak için” ne okul açmaya ne de maaş bağlamaya gerek var! Kendini halkın “üstünde ve dışında” göstermek isteyen zatlara daha ne kadar tahammül eder bu millet, bilemem. Ancak, şunu biliyorum, gereksiz hürmet göstermeye devam ettikçe, kendi haysiyetlerini kaybediyorlar!
Cami sözcüğümüz var bir de. Cami de Arapça bir sözcük. Ama anlamı kullanıldığı gibi değil… Bizim cami dediğimize Araplar, “mescîd” diyor. Anlamı ise şöyle caminin:
* Cem'edici, toplayıcı, içine alan. * Cem'etmiş, toplamış bulunan, hâvi ve muhit olan. * Resûl-i Ekrem Aleyhissalâtu Vesselâm bütün evvel ve âhir güzel isim ve ahlâkı kendisinde cem'ettiğinden dolayı ona verilen bir isimdir. * Ehl-i Hadis ıstılahınca da; Buhâri Hadis kitabları gibi, babların sekizini birden cem' eden büyük hadis kitablarına da Câmi denir veya Sünen ismi verilir.
Dini olarak kullanılan sözcüklerin dışına çıkalım, bence. Malûm, Madımak, Çorum, Maraş… (Gerçi, TRT tamamen “cemaatin” elinde oyuncak olduğu andan beridir din, insanların inandıkları bir kavram olmaktan çıkarılmış, inanmak “zorunda” oldukları bir kavram haline düşürülmüştür ve bunun sonucu olarak da sözüm ona 12 Eylül’e giden yolu anlatan “şahların labirenti” adlı programda olayları organize ettiği için milletvekili yapılan dallama! (Hadi sana hakaret ettiğim için beni mahkemeye ver!) Maraş’ta yaşananların dincilerin suçu olmadığını, bunu “Ermenilerin ve solcuların” yaptığını “ifade” etmişti, deyyus! ( Mahkemeye vermeden önce düşün, bu yazıyı yazan kişi - yani, ben! - sözcüklerin anlamını bilerek yazıyor. Sonra mahkeme kararı benim lehime olursa, şaşırma!)
Pehlivan diyoruz biz. Farisice bir sözcük. Aslı, “Pehlevan”. İranlılar pehlevan dediklerinde “yiğit, kahraman, diyorlar. Biz bunların dışında ne diyoruz? Güreşçi…
Siyaset, at idare etmek anlamına gelen Arapça bir sözcüktür desem, ne yaparsınız? Bizi beygir olarak görenlere ve öyle idare edenler kızar mısınız?
Yoksa, bizi beygir olarak görenlerin ahlâkından şüpheniz mi var?
Ahlâk, ne demek? (Hulk. C.) Huy, tabiat. İnsanın davranış tarzı, tutum ve tavrı, bir cemiyette makbûl ve iyi sayılan davranış kuralları. Bu kural ve kaideleri inceleyen ilim. ( Ahlâkın kaynağı ve mahiyetini inceleyen felsefe. Filozoflar hangi hareketlerin iyi, hangilerinin kötü olduğu ve insanın neden ahlâk kaidelerine uyması gerektiği konusunda ortak bir fikre varamadılar. Kimi menfaati, kimi saadeti, kimi de vazifeyi ahlâkın temeli saydı. İslâm ahlâkı ise ahlâkın temeli Allah'ın emrine uygunluğu ve gaye olarak da Allah rızasını almakla insanı şahsi veya içtimâi (toplumsal) bencillikten kurtarmıştır. Ahlâkı da cemiyetten cemiyete ve zamanla değişen keyfî ve tesadüfî kaideler yığını olmaktan çıkarıp Allah'ın emirlerine uygunluğu esas almakla, birlik ve beraberliği ve devamlılığı sağlamıştır.) (Bak: Hulk) Hulk, Huy. Ahlâk. Tabiat. Yaratılıştan olan haslet. Seciyye. Cibilliyet. * İnsanın doğuştan veya sonradan kazandığı ruhî ve zihnî hâller.
Konuyu tekrar değiştirmekte fayda var… Neme lazım, İbn Fethullah olmadığım aşikâr; Ergenekoncu olmuş olabilirim zair…
Hastalandık, çabuk bir şekilde hastaneye avdet eyleyûb aczimizi tedavi ettirmemiz gerek… ACİL’e gittik… Hadi, ne demek “acil”? Efendim?
Sonraya bırakılmış. Bir vâdeye bağlı. * Ahiret. Olabilir mi? İyileşmek için “ahrete” gittik, farkında mısınız?
Hadi, bu olmadı, diyelim. Âcil, ne demek? Aceleci. * Acele eden. Hemen. * Derhal. Peşin. * Çabuk. *
Demek ki biz âcil yerine acil’e gidiyoruz!
Eğer dilimizi kaybedersek, geriye, sahip olduğumuz hiçbir şey kalmaz! Vatanımız da, sevdamız da; anamız da ananemiz de dil olmalı, dilimiz olmalı! Yok, benim dilim “insanlığın dili” diyorsanız: insanlık, hangi dili kullanıyor? Söylediğiniz dil, satılmış beyninize sahip olanlardır!
Farisicede “yol gösteren, önde giden” anlamına bir sözcük var. Farslar önde giden, yol gösteren diyor “pezevenge”!
Dilimizi bu hale getirenleri mi anlamak gerek acaba?
Son söz: Eğer iddia ettiğiniz doğruysa, “her şeyi” yaratan bir şey varsa; yaratıcı, dilleri de yaratmıştır. Dilleri de yarattığına göre, rahat olun, hangi dili konuşursanız konuşun, anlaşabilirsiniz yaratıcınızla! Yukarıda birçok örnek verdim, sizin “yol göstericiliğiniz” yüzünden anlaşabilme olanağı kalmayacak halkımın!
Halkıma: Kılavuzu karga olanın… diye bir sözümüz var hani! Bu sözü unutma! Unutma ki burnun…
